Heidi: “Panorama Fibula vertelt verhalen
Heidi: “Panorama Fibula vertelt verhalen"(Foto: Alie Engelsman) Foto:

Kunstwerk Panorama Fibula vertelt het verhaal van de Loowaard

Algemeen

LOO - De Loowaard is een prachtig kunstwerk rijker. Kunstenaar Heidi Linck ontwierp ‘Panorama Fibula’, een uitkijkpunt midden in de uiterwaarden. 

Door Alie Engelsman

In oktober 2021 koos de dorpsraad van Loo, samen met de inwoners, uit drie ontwerpen voor het ontwerp van Heidi. “Het was een aaneenschakeling van wondertjes. Te beginnen natuurlijk met de vondst van de fibula die hier duizenden jaren in de bodem heeft gelegen. Ik vind het geweldig dat mijn ontwerp gewonnen heeft en ik mijn uitkijkpunt in de Loowaard neer mocht zetten. Het is een prachtige plek, met een fantastisch uitzicht, welke kant je ook maar op kijkt.” Het uitkijkpunt is sinds woensdag 9 november toegankelijk voor het publiek en is vrijdag 18 november officieel onthuld door de kinderburgemeester van Duiven en wethouder Gemma Tiedink.

Spelden
Heidi Linck, geboren in Breda, heeft haar atelier in Ede. Ze woonde lange tijd in Arnhem, waar ze als docent Ruimtelijk werkt bij ArtEZ. De 44-jarige kunstenaar is graag in de openbare ruimte bezig. “Ik vind het mooi om het verhaal van het landschap te vertellen. Ik maak ook graag objecten waar mensen in kunnen, zonder dat het duidelijk is waar het precies voor dient. Dat kunnen follies zijn of paviljoentjes. Dit is de eerste keer dat ik een uitkijkpunt heb ontworpen. Dit object heeft ook alleen maar hier een echte betekenis. De bijzondere vorm is gebaseerd op de fibula, die hier gevonden is tijdens opgravingen. Fibula’s zijn spelden die de Romeinen gebruikten om hun kleding bij elkaar te houden. De Loowaard heeft een rijke geschiedenis. Op dit terrein stond vroeger naar alle waarschijnlijkheid een castellum, een Romeins fort voor hulptroepen. Daarmee wordt de Loowaard ook op de Limes (Romeinse grens) geplaatst. Panorama Fibula is een verwijzing naar die tijd. Je laat op die manier de geschiedenis weer een beetje herleven. Ik houd van de geschiedenis van een plaats, maar het mooiste vind ik dan de geheime geschiedenis, de geschiedenis die er wel is, maar niet direct zichtbaar, die niet in de boeken te vinden is.”

Cortenstaal en eikenhout
De romp van het uitkijkpunt is gebouwd van eikenhout en cortenstaal. De vloer van het uitkijkpunt is van larikshout. Heidi: “Cortenstaal is een staalsoort dat vanzelf gaat roesten en daarmee een beschermlaag vormt voor de rest van het staal. De tijd moet het kunstwerk afmaken. Het roestige van het cortenstaal, samen met het eikenhout, dat op den duur een grijzige kleur krijgt, maakt dat het kunstwerk een eenheid vormt met het landschap. Het uitkijkpunt is duidelijk zichtbaar vanaf de dijk, maar niet storend, subtiel eigenlijk. Mijn kunstwerk mag de aandacht niet van het landschap afleiden.” Heidi liet het kunstwerk bouwen in een werkplaats in Velp. “Ik ben kunstenaar en ik kan best met een hamer omgaan en wat laswerk doen, maar zo’n groot object bouwen dat is toch wel vakwerk. Daar komt ook een heel stuk veiligheid bij kijken. Het moet aan allerlei voorschriften voldoen, omdat het beklommen kan worden door het publiek. Ik besteed de productie vaak uit aan lokale aannemers. De werkplaats in Velp is vrij dichtbij en ik had al goede ervaringen met de eigenaar. Ik werk vaker met hem en hij was ook erg enthousiast over het ontwerp.” Heidi is ongeveer een jaar bezig geweest om het kunstwerk uit te voeren. Er is veel tijd gaan zitten in het vergunningentraject. “Als het een kunstwerk op een rotonde was geweest was dat allemaal niet zo ingewikkeld geweest. Dan is de grond waar je op bouwt meestal in het bezit van de opdrachtgever, de gemeente. In dit geval bouw je in een gebied waar je met veel partijen te maken hebt en waar ook nog eens van alles gaande is. Dat maakt het een stuk lastiger.”

Audio
“Panorama Fibula vertelt verhalen,” aldus Heidi. “In de romp zijn zes rondingen gemaakt en in elke ronding is een stukje audio te horen. Daarvoor heb ik verschillende mensen geïnterviewd.” Er staat een verhaal op van Theet van Aalst, die in de havezate Huis Loowaard woont en van Bennie Kampschreur en René Hooijman, twee boeren die vanuit het agrarisch verleden naar de Loowaard kijken. Richard Salemink, vertelt iets over de oude steenfabriek die hier heeft gestaan, landschapshistoricus Ferdinand van Hemmen komt aan het woord net als Wil Kuijpers, die opgravingen heeft gedaan en daarover een boek heeft gepubliceerd. In het zesde audiofragment vertellen vijf kinderen wat zij van de Loowaard vinden. Heidi: “De kinderen vertellen kleine verhalen, zoals over het bramen plukken. Iedereen kijkt naar de Loowaard vanuit zijn eigen perspectief, dat maakt het verhaal zo boeiend. De geluidsfragmenten zijn kort, maar voorzien van een QR-code die verwijst naar de nieuwe website van Dorpsraad Loo. Daar zijn alle verhalen te beluisteren en te lezen. Op deze manier wordt het een kunstwerk waaraan ook de dorpsbewoners hebben meegewerkt.”

Leuke band
De burgerparticipatie, die bij het ontstaan van het kunstwerk kwam kijken was een prettige ervaring voor de kunstenaar. Niet alleen de gemeente en de dorpsraad dachten mee, maar ook de inwoners. En het bleef niet alleen bij het stemmen op het ontwerp. Heidi: “Ik heb een leuke band opgebouwd met het dorp Loo. Als ik er door heen fiets dan herkennen mensen me. Het is een prachtig dorp, met fijne mensen. Ze waren vanaf het begin tot het eind erg betrokken. Voor de kinderen van de Bernadetteschool in Loo heb ik een lesbrief gemaakt. Die heb ik met vier klassen uitgevoerd en de kinderen hebben ons laten zien hoe zij naar het landschap kijken, door er onder andere foto’s van te maken. Dingen waar wij als volwassenen aan voorbij gaan valt hen juist op, zoals een pol kamillebloemen.” De foto’s waren tentoongesteld in Huis van Loo en konden tijdens de onthulling bekeken worden. De Panorama Fibula is vrij toegankelijk voor het publiek. Vanaf de parkeerplaats bij de havezate is het ongeveer vijf minuten lopen. Er is een stevig pad aangelegd naar het uitkijkpunt.

Heidi: "In de romp zijn zes rondingen gemaakt en in elke ronding is een stukje audio te horen" (Foto: Alie Engelsman)